قدس آنلاین- امسال وضعیت پذیرش دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش‌عالی غیرانتفاعی و غیردولتی، خوب نبود، به‌طوری‌که حدود دو سوم از ظرفیت آن‌ها خالی ماند و یک سوم از این ظرفیت پر شد. اگرچه اصلی‌ترین دلیل، کمبود دانشجو است، به‌طوری‌که تعداد داوطلبان نسبت به سال ۸۰ که دومیلیون نفر پشت کنکور بودند، امسال به حدود ۸۰۰ هزار داوطلب رسیده که کمتر از ۵۰۰ هزارنفر آن‌ها انتخاب‌رشته کرده‌اند.  

ازسوی دیگر هم تعداد دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌عالی در کشورمان به مرز ۲۷۶۰ نفر رسیده که از چین و هند هم بالاتر است. به‌گفته نائب‌رئیس اتحادیه مؤسسات غیرانتفاعی و غیردولتی کشور، قطعاً رشد بی‌رویه دانشگاه‌ها باعث شده که ظرفیت پذیرش به‌شدت بالا برود، ولی داوطلب کم شود؛ یعنی صندلی خالی بیشتر. دکتر حسین طیرانی به خبرنگار ما می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود تا ده‌سال آینده، جمعیت دانشجویی بیش از این نشود.

او می‌افزاید: سیاست‌های دولت باید به‌سمتی برود که از دانشجویان شهریه‌ای دانشگاه‌های دولتی کم کند، زیرا دانشگاه‌های دولتی با بودجه‌های سنگینی که دارند، فقط باید بهترین دانشجویان را پذیرش کنند، نوبت دوم و پردیس‌ها باید به‌سمت تعطیلی برود تا علم، دست افرادی بیفتد که جزو ۵ درصد نخبگان جامعه هستند.

به‌گفته او، کسانی‌ به پردیس و نوبت دوم دانشگاه‌های دولتی می‌روند که رتبه‌های خوبی ندارند، ولی جذب دانشگاه دولتی می‌شوند. این بی‌عدالتی است. حتی در مدرک آن‌ها، نوبت دوم یا پردیس قید نمی‌شود، یعنی مدرک کسی‌که رتبه بالای هزار داشته با مدرک کسی‌که رتبه زیر ۵۰ داشته، یکی است.

* برایشان پول مهم است

دانشگاه‌های دولتی، رقیبان خاموش و بی‌سروصدای دانشگاه‌های غیردولتی هستند که با استفاده از اعتبار دولتی بودن و داشتن امکانات فراوان و متأسفانه به‌دلیل این‌که دولت نمی‌تواند احتیاجات آن‌ها را برطرف کند، با این عنوان که می‌خواهند بخشی از هزینه‌های خودشان را از این‌طریق تأمین بکنند، اقدام به گرفتن دانشجوی پولی می‌کنند. دبیرکل اتحادیه مؤسسات غیرانتفاعی و غیردولتی کشور با بیان این مطلب می‌گوید: قانون به آن‌ها اجازه این پذیرش را داده که در برنامه پنجم توسعه بود و متأسفانه به برنامه ششم هم سرایت کرد و تصویب شد که دانشگاه‌های دولتی می‌توانند در مناطق آزاد، دانشجو بگیرند و بعد از این‌که این دانشجوها را پذیرش کردند، می‌توانند آن‌ها را به دانشگاه‌های مادر برگردانند یا این‌که برای پردیس‌های دانشگاه‌های دولتی، دانشجو در سطح کارشناسی‌ارشد و دکترا جذب کنند.

علی آهون‌منش در گفت‌وگو با خبرنگار ما ادامه می‌دهد: در تمام دنیا رسم این است که به دانشجوی دوره دکترا باید حقوق داد تا او حوائج زندگی‌اش را برطرف کند و برای بالا بردن کیفیت تحقیقات، مشغول پژوهش شود. ولی الان درست برعکس شده است. الان به دانشجوی دکترا که باید درطول دوره تحصیل به او پول بدهیم و بگوییم برایمان تحقیق کن، می‌گوییم که باید هفتادمیلیون تومان به ما پول بدهی! طبیعتاً چنین دانشجویی برای پرداخت شهریه، باید برود کار کند، نه این‌که در دانشگاه بنشیند و برای کشور تحقیق کند. به همین  دلیل کیفیت پژوهش‌های دانشگاهی به‌شدت پایین آمده است.

وی با بیان این‌که دانشگاه‌ها به‌دلیل این‌که دولت، اعتبار کافی به آن‌ها نمی‌دهد، دانشجوی دوره دوم می‌گیرند، می‌گوید: دانشجویان شبانه را هم در دوره روزانه می‌گنجانند و فقط برایشان پول گرفتن مهم است.

آهون‌منش معتقد است: دانشگاه‌های دولتی با راه‌اندازی دوره‌های نوبت دوم و پردیس، رقیبان گردن‌کلفت برای بخش غیردولتی هستند و با استفاده از امکانات دولتی، باعث پایین‌آمدن کیفیت پژوهش در دانشگاه‌ها خواهند شد.

* درخواست صریح از وزیر علوم

«از وزیر علوم جدید می‌خواهیم که ساماندهی صورت بگیرد» این خواسته صریح دبیرکل اتحادیه مؤسسات غیرانتفاعی و غیردولتی کشور است. آهون‌منش می‌گوید: دانشگاه پیام‌نور نزدیک به هزارمیلیارد تومان بودجه دولتی می‌گیرد. دانشگاه‌های غیرانتفاعی هم دارند همان‌کار را می‌کنند، اما با یک بیست‌وپنجم قیمت، یعنی بیست‌وپنج برابر بهره‌وری بیشتر.

او با اشاره به تغییر اساس‌نامه دانشگاه پیام‌نور در اوایل دهه هشتاد، عنوان می‌کند: وقتی این دانشگاه برای رشته‌های هوافضا هم دانشجو بگیرد، طبیعتاً چنین دانشجویی وقت کافی نمی‌گذارد، آموزش در این دانشگاه‌ها هم کیفیت ندارد و در عین‌حال از دولت هم پول می‌گیرند.

آهون‌منش تأکید می‌کند: خواسته ما از وزیر علوم این است که با توزیع عادلانه دانشجو، ساماندهی اساسی در آموزش عالی شکل بگیرد تا امکان رقابت به بخش غیردولتی را بدهند.

نائب‌رئیس اتحادیه مؤسسات غیرانتفاعی هم معتقد است: پول ارزشی ندارد که دانشگاه‌های دولتی و خوب، به‌خاطر پول دانشجوی نوبت دوم و پردیس بگیرند. درواقع دارند علم را به بهای ارزانی می‌فروشند.

طیرانی می‌گوید: مثلاً در دانشگاه صنعتی‌شریف که با رتبه ۱۶۰ دانشجو می‌گیرد، ناگهان به‌سراغ رتبه‌های بالای هزار می‌روند که دانشجوی شبانه بگیرند. من به‌عنوان یک دانشگاهی مخالف این ماجرا هستم. اصلاً درست نیست که دانشگاه دولتی، امکاناتی که با قیمت بسیار بالا برای دانشجویان مستعد، آماده شده است را در اختیار کسانی با رتبه‌های پایین‌تر قرار بدهد که درس بخوانند.

وی با اشاره به ارزیابی سازمان سنجش که دانشگاه‌های غیرانتفاعی و غیردولتی را بعد از دانشگاه‌های دولتی دارای بیشترین قبولی در کنکور دانسته، اضافه می‌کند: اگر دانشگاه‌های دولتی، دانشجوی شبانه و پردیس نگیرند، همان‌ها به دانشگاه‌های غیردولتی می‌آیند. اگر دانشگاه‌های بزرگ فقط به دانشجوی روزانه اکتفا کرده و نوبت دوم و پردیس را  حذف کنند، قطعاً کیفیت دانشگاه‌های دولتی بالا می‌رود. درست نیست که دانشگاه‌های دولتی، بازاری شوند.

او از ارسال نامه ازسوی اتحادیه و شورای مرکزی مؤسسات غیرانتفاعی به وزارتخانه خبر داد که در آن خواسته بودند وزارت علوم، سهمیه‌بندی توزیع دانشجو در دانشگاه‌های مختلف را ساماندهی کند.